PAPROTKA 4

 

Nowi rodzice pod czujnym okiem Majki

Gdybym miał wyszukać najczęściej powtarzającą się frazę w moich opisach, to zapewne byłoby nią: „Siedzę z Majką w jednej z jadłodajni nad morzem i...”.

No i właśnie znowu siedzę. W Mielenku. W tej samej knajpie, w której byłem dwadzieścia parę lat temu z moimi córkami. W tej, w której przeżywałem emocje dotyczące różnego rodzaju mistrzostw w piłce nożnej, albo w której zastanawiałem się jakim chłopcem będzie Kapsel, który do nas przyjdzie po powrocie do domu.

Teraz nie miało mnie tu być. Gdy piszę te słowa, to właśnie planowaliśmy z Majką po raz „setny” zdobywać Śnieżnik, a Paprotka od kilku tygodni powinna cieszyć się nową rodziną.

Nie wyszło. Po raz kolejny musieliśmy zmienić plany wakacyjne, bo nie wyobrażaliśmy sobie przekazania jej rodzinom wakacyjnym, do których poszły nasze pozostałe dzieci. Nie teraz. Nie na kilkanaście dni przed zamieszkaniem z rodzicami adopcyjnymi.

Dziewczynka od grudnia jest już wolna prawnie. Od sześciu miesięcy (czyli od jedenastego miesiąca swojego życia) mogło jej już u nas nie być.

Wszyscy mówią, że się starali. Niektórzy, że wszystko jest po coś. Ja za bardzo nie wierzę w przeznaczenie, za to widzę jak negatywny wpływ na cały proces ma czynnik ludzki. Jeden sędzia, jedna pani sekretarka, jeden psycholog... ludzie których nie ma kto zastąpić. Wystarczy czyjś urlop – czekamy, czyjaś choroba – czekamy, ktoś poszedł na kwarantannę – znowu czekamy. Ktoś zapomniał czegoś wysłać w określonym czasie...

Tym sposobem przeczekaliśmy pół roku. Rodzeństwo Paprotki nadal czeka w innym pogotowiu. Co więcej – nikt nawet nie ma pomysłu na dalsze życie tych dzieci.

Rodzice adopcyjni przyszli do naszego domu dzień przed naszym wyjazdem nad morze. Wiedzieliśmy o tym wcześniej, więc mieliśmy już dla nich zarezerwowany osobny pokój u naszej pani Dorotki. Daliśmy im niepowtarzalną szansę na bycie ze swoim dzieckiem niemal przez całą dobę od samego początku, na obserwację swojego dziecka w środowisku, w którym wzrastało od ponad roku, na bezbolesne przejęcie pałeczki w sztafecie zwanej życiem. Czy mogli powiedzieć: „Sorry, ale my mamy inne plany”?

Mogli.

Całkiem niedawno mieliśmy superwizję. Było to spotkanie przeznaczone dla wszystkich pogotowi rodzinnych z naszego powiatu. Stawili się wszyscy – w pełnej obsadzie. Nigdy nie jest określony temat spotkania, chociaż tym razem wiedziałem, że nutą przewodnią będzie nierozdzielanie rodzeństw. Wiedziałem, że Majka od tego zacznie, chociaż wcale tego nie ustalaliśmy. Być może miała świadomość tego, że jeżeli nie poruszy tego tematu, to zrobię to ja, lecz zapewne nie w tak ciekawy i ujmujący sposób. Jest to dla nas bardzo ważna sprawa, ponieważ w ostatnich latach coraz częściej odbierane są rodzicom rodzeństwa złożone z kilkorga dzieci i bardzo trudno jest je umieścić w komplecie w jednej rodzinie. Są więc dzielone już na samym początku, a gdy często po kilku latach są wreszcie wolne prawnie i mogą zamieszkać w rodzinie adopcyjnej, to nawet trudno jest mówić o nierozdzielaniu rodzeństw, gdyż bardziej w tym momencie pasuje termin „łączenie rodzeństw”.

Jednym z takich dzieci jest właśnie Paprotka. Takim jest też Calineczka, a wcześniej takimi dziećmi były Ptysie, Bliźniaki i Rambo. Są to zawsze dzieci jednej mamy i wielu ojców – połączone więzami krwi. Wielokrotnie zadawałem sobie pytanie: „Czym jeszcze?”.

Największą zaletą naszej superwizji było to, że prowadziła ją osoba, która od lat zajmuje się traumą, zarówno w sensie teoretycznym, jak też praktycznym. Osoba, która powiedziała wprost, że sędziowie sądów rodzinnych i biegli badający kompetencje rodzicielskie rodziców biologicznych naszych dzieci zastępczych oraz łączące je z nimi więzi, nie mają pojęcia o czym mówią. Nawet na studiach psychologicznych trauma jest zaledwie „liźnięta”, a literatura polskojęzyczna występuje w śladowych ilościach. W naszym kraju ratuje się zatem wymyśloną przez kogoś ideę nierozdzielania rodzeństw, chociaż w zamyśle jest ratowanie dzieci.

Paprotka przez cały okres pobytu w naszej rodzinie ani razu nie spotkała się ze swoimi siostrami i bratem, które to dzieci przebywają w innym pogotowiu rodzinnym. Intuicyjnie czuliśmy, że nie ma to większego sensu. Mało jest rodzin adopcyjnych chcących zaopiekować się czwórką dzieci na raz, a do tego nie chcieliśmy aby dziewczynka była lekiem mającym uzdrowić traumy swojego rodzeństwa. Paprotka jako najmłodsza i najmniej obciążona historią swojej rodziny, miała największe szanse na rozpoczęcie wszystkiego od początku. Tym ostatnim zdaniem zaskoczyłem nawet sam siebie. Jak to? A gdzie korzenie? Gdzie pomost łączący dwa jakże różnie wyglądające światy?

Jednym z pytań Ośrodka Adopcyjnego przed zakwalifikowaniem do adopcji było: „Czy Paprotka kontaktowała się ze swoim rodzeństwem?”. Odpowiedź negatywna znacznie ułatwiła sprawę. Żadna kontrola ośrodka nigdy nie przyczepi się do hipotetycznego zerwania więzi rodzinnych. Ciekawe, że ta sama kontrola nigdy nawet się nie zastanowi nad tym, że pewnie bezpowrotnie zostały zerwane więzi pomiędzy Paprotką i Stokrotką, będące silną i bezpieczną relacją w najważniejszym okresie życia obu dziewczynek.

Nieodwracalne oderwanie Paprotki od dwóch sióstr i brata nie było w oczach prowadzącej naszą superwizję czymś złym. Wręcz przeciwnie. Pozwalało choćby najstarszemu z rodzeństwa wyjść z roli opiekuna. Tego akurat się spodziewałem.

Jednak byłem zdumiony, gdy usłyszałem że zamieszkanie Rambo i Kacpra (których opisałem ostatnio) w jednej rodzinie może się okazać ogromną krzywdą, która została tym chłopcom wyrządzona. Jak to możliwe? Przecież był to sukces odtrąbiony przez wszystkie krajowe media. Było to zwycięstwo mające wielu ojców. Chłopcy po spotkaniu byli dla siebie mili i opiekuńczy. Sprawiali wrażenie kochających się braci, którzy zostali zabrani swojemu oprawcy. Ale najprawdopodobniej było to tylko wrażenie, a mechanizm ich zachowań był dużo bardziej skomplikowany. Bracia błyskawicznie weszli w swoje role. Sami dla siebie stali się czynnikiem spustowym wyzwalającym dawne złe emocje i negatywne zachowania.

Więzy krwi, świadomość istnienia swojego rodzeństwa i możliwość przebywania z nim, są ważne. Jednak w teorii traumy są to sprawy drugorzędne, mało znaczące, a nawet utrudniające terapię.

Superwizje, które są dla nas organizowane, mają jedną niepodważalną zaletę. To nie są wykłady, na których przytaczane są jakieś przykłady. Rozmawiamy o naszych dzieciach i konkretnych sytuacjach.

Dlatego wiemy, że Bliźniakom się udało.

Ptysie miałyby szansę, gdyby ktoś zdecydował, że każde z trójki idzie do odrębnej rodziny. Ale tak się nie stało. Dla sądu ważna była idea... nie rozdzielamy rodzeństw. Być może Balbina, Ptyś i Bill wrócą do swojej mamy. Teraz to już chyba wszyscy tego chcą, bo nie ma z nimi co zrobić. Nikt ich nie chce. Nie ma nawet miejsca w domu dziecka. Wrócą więc do matki, która ma już piątego faceta i właśnie urodziło jej się piąte dziecko. I nie ma znaczenia, że nikt nie wierzy w to, że poradzi sobie z piątką dzieci, skoro kiedyś nie poradziła sobie z trójką. Nikt też pewnie nie weźmie pod uwagę zdania Billa, który nie chce wracać do matki... nie chce z nią rozmawiać przez telefon, ani się spotykać. Znowu w świat pójdzie przekaz, że uratowano kolejną rodzinę. Tylko przed czym?

Nam pozostaje cieszyć się szczęściem Paprotki. Chociaż na razie tylko szczęściem jej nowych rodziców, bo dziewczynka nie jest jeszcze świadoma tego co się dzieje. Nie ma pojęcia, że realizujemy misterny plan Majki. Jeszcze dzisiaj spędzamy czas wszyscy razem. Od jutra zaczniemy coraz bardziej wydłużać chwile, w których Paprotka będzie pozostawać tylko pod opieką rodziców adopcyjnych. Chyba najbardziej niepocieszona będzie Majka – zacznie tracić wiernych słuchaczy.